Nasze pieniądze
🌬️ Dania ponawia wielki plan rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Po nieudanym przetargu w zeszłym roku Dania ponownie uruchamia swój największy projekt morskiej energetyki wiatrowej: 150 turbin do 280 metrów wysokości z państwowym wsparciem sięgającym 55,2 miliarda koron duńskich. Celem jest ekologiczne bezpieczeństwo energetyczne na lata. Firmy będą się teraz prześcigać w zaoferowaniu najniższej ceny.
⚡Zużycie energii elektrycznej w Danii ma wzrosnąć ponad dwukrotnie do 2050 roku, w dużej części przez pożeraczy energii takich jak centra danych należące do gigantów technologicznych Microsoft i Google. Dania może stracić szansę na stanie się eksporterem netto energii. Mimo ogromnego zapotrzebowania energetycznego, burmistrzowie i ministrowie popierają budowę centrów danych – ze względu na miejsca pracy, bezpieczeństwo i potencjał zielonej energii – ale zgadzają się, że rozwój energetyki wiatrowej musi przyspieszyć, by sprostać tym wymaganiom.
Przeczytaj więcej o Danii i energetyce w naszym artykule: Is Denmark About to Go Nuclear Again?
✈️ UE może znieść odszkodowania za opóźnienia lotów krótsze niż pięć godzin. Nowa propozycja Unii Europejskiej, popierana przez Danię, podniosłaby próg uprawniający do uzyskania odszkodowania za opóźnione loty z trzech do pięciu godzin, ruch ten grupa konsumentów Forbrugerrådet Tænk uważa za niesprawiedliwy i kosztowny dla pasażerów. Linie lotnicze popierają ten pomysł, mówiąc że odzwierciedla on złożoność operacji lotniczych i mógłby zredukować liczbę odwołanych lotów. Krytycy wskazują, że przesuwa to 277 milionów DKK z kieszeni pasażerów do przewoźników.
Stan rynków
🇩🇰 Gospodarka Danii: lekkie ochłodzenie, nie kryzys. Pomimo niewielkiego spadku PKB o 0,5% na początku 2025 roku, gospodarka pozostaje silna – wynika z najnowszych prognoz rządu. Spowolnienie jest postrzegane jako tymczasowe, a nie jako oznaka trwałej słabości. Oczekuje się, że wzrost gospodarczy wyniesie 3% w tym roku oraz 1,4% w 2026 roku. Gdyby nie napięcia w światowym handlu, wzrost mógłby być jeszcze wyższy.
- Nieoczekiwany spadek na początku 2025 roku był głównie wynikiem korekty w szybko rozwijającym się duńskim sektorze farmaceutycznym, szczególnie po nienaturalnie wysokiej produkcji pod koniec 2024 roku. Analitycy podkreślają, że to jedynie tymczasowy spadek wciąż silnej branży, która ma nadal przyczyniać się do wzrostu gospodarczego w dalszej części roku.
- Wydatki prywatne nie rosną tak bardzo, jak oczekiwano – mimo wyższych wynagrodzeń i niższych stóp procentowych. Rząd prognozuje obecnie umiarkowany wzrost konsumpcji o 1,2%. Wiele osób wciąż zachowuje ostrożność po szokach inflacyjnych z lat 2022–2023 i woli oszczędzać niż wydawać, zwłaszcza w obliczu utrzymującej się niepewności na świecie.
- Inwestycje publiczne mają wzrosnąć o 28% w 2025 roku, głównie za sprawą wydatków na obronność. Jednak znaczna część tego budżetu może zostać wydana za granicą, co ograniczy wpływ na krajowy wzrost gospodarczy. Mimo to przewiduje się pewne ożywienie krajowej aktywności, związanej z budową i modernizacją infrastruktury wojskowej.
- Ceny nieruchomości nadal rosną – w tym roku odnotowano już rekordowe poziomy. Rząd prognozuje, że w 2025 roku ceny wzrosną o 3,6%, a w 2026 roku o kolejne 3,0%. Nie widać oznak spowolnienia, zwłaszcza w dużych miastach, takich jak Kopenhaga.
🏦 Przejęcie Spar Nord przez Nykredit zatwierdzone. Nykredit otrzymał ostateczną zgodę na przejęcie banku Spar Nord, piątej co do wielkości instytucji bankowej w Danii, w ramach transakcji wartej 24,7 miliarda koron duńskich. Duński Urząd ds. Konkurencji nie dopatrzył się poważnych zagrożeń dla konkurencji na rynku – zwłaszcza po tym, jak Nykredit złagodził zasady w swojej sieci kredytów hipotecznych Totalkredit. Dzięki fuzji Nykredit stanie się trzecim największym bankiem w kraju pod względem udzielonych pożyczek.
💰 Nordea przed sądem w sprawie ogromnego prania pieniędzy. Po raz pierwszy w historii Danii bank staje przed sądem za domniemane naruszenia przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. W trakcie ponad 60 dni rozpraw, prokuratura zamierza udowodnić, że Nordea dopuściła do przeprowadzenia ponad 17 000 podejrzanych transakcji o łącznej wartości blisko 25 miliardów koron duńskich przez swoją Międzynarodową Filię w Kopenhadze.Wiele z tych operacji miało dotyczyć spółek offshore powiązanych z rosyjskimi klientami. Co istotne, wewnętrzne systemy alarmowe zostały uruchomione aż 90 razy, jednak ostrzeżenia te nie zostały odpowiednio zbadane.
- ⚖️ Sprawa może zakończyć się największą w historii Danii karą finansową – jeśli sądy zastosują wcześniejsze precedensy, grzywna może wynieść nawet 6,5 miliarda koron duńskich lub więcej. Dzieje się tak pomimo wcześniejszych przeprosin ze strony Nordea oraz faktu, że bank zabezpieczył środki na ewentualną karę. Obecnie jednak Nordea zaprzecza wszystkim zarzutom, twierdząc, że nie złamano żadnych przepisów obowiązujących w tamtym czasie i że prokuratura bezprawnie stosuje nowe regulacje wstecz.
✈️ Lotnisko w Aarhus uratowane przez amerykańskiego inwestora z planami cargo. Po latach problemów finansowych, Lotnisko Aarhus pozyskało prywatnego inwestora – nowo powstałą firmę Fairchild Denmark, wspieraną przez kapitał amerykański. Spółka planuje przestawić działalność z ruchu pasażerskiego na fracht lotniczy i logistykę, zapowiadając nowe obiekty i międzynarodowe partnerstwa. Fairchild przejmie pakiet większościowy, podczas gdy udziały samorządów lokalnych zostaną spisane na straty (do zera). Burmistrz poparł porozumienie, ale podkreślił, że żadne dodatkowe środki publiczne nie zostaną już przeznaczone na lotnisko.
🏖️ Nowy rekord w turystyce napędza lokalne miejsca pracy i wzrost gospodarczy. Turystyka w Danii osiągnęła w 2024 roku nowy rekord przychodów – 168 miliardów koron duńskich, w porównaniu do 162 miliardów w roku poprzednim. Choć dochody te są często rozproszone między małe firmy, turystyka ma kluczowe znaczenie dla wielu lokalnych gospodarek – na przykład na wyspie Fanø stanowi aż 35% budżetu gminy. Coraz większą rolę odgrywa turystyka całoroczna, co przekłada się na wyższe dochody również poza sezonem.
Przedsiębiorczość
🧾 Od 1 stycznia w całej Unii Europejskiej wchodzi w życie nowy system VAT, który ma uprościć działalność małych przedsiębiorstw. Jeśli Twój roczny obrót nie przekracza 100 000 euro, będziesz mógł nie naliczać VAT-u i ograniczyć obowiązki sprawozdawcze. Haczyk? Nie będziesz mógł odliczyć VAT-u od zakupów. System jest dobrowolny i działa tylko wtedy, gdy Twój kraj zdecyduje się go wdrożyć. W ramach programu obowiązywać będzie jedna rejestracja i kwartalne sprawozdanie, obejmujące wszystkie kwalifikujące się sprzedaże transgraniczne.
🚀 NextStep to program wsparcia dla młodych firm w Danii, które chcą szybko się rozwijać. Jeśli Twoja firma ma mniej niż 3 lata, możesz ubiegać się o eksperckie doradztwo, spersonalizowany plan działania oraz dotację do 24 000 DKK, pokrywającą 75% kosztów. Dotację można wykorzystać zarówno na usługi doradcze, jak i rozwój kompetencji. Wnioski oceniane są na podstawie obecnego etapu rozwoju firmy, potrzeb rozwojowych oraz wkładu w zieloną transformację.
