Nowe przepisy
🧠 Dania ogłosiła nowy plan dotyczący zdrowia psychicznego. Długo wyczekiwana strategia „Silniejsza psychiatria” zakłada przeznaczenie 4,6 miliarda koron w ciągu 10 lat na naprawę systemu, który – zdaniem wielu – był przez lata zaniedbywany. Kluczowe zmiany to m.in. szybsze leczenie młodzieży z lękami i depresją, nowe kliniki zajmujące się ADHD i autyzmem, lepsze wsparcie dla rodziców oraz silniejszy nacisk na wczesną interwencję. Plan kończy również publiczne finansowanie prywatnych diagnoz bez skierowania i ma na celu skrócenie kolejek poprzez zwiększenie liczby personelu i dostępności usług.
🔧 Największa reforma rynku pracy w Danii upraszcza system, ale budzi kontrowersje. Ministra pracy przedstawiła kompleksową reformę mającą na celu uproszczenie systemu zatrudnienia, ograniczenie biurokracji i oszczędność rzędu 2,7 miliarda koron. Wśród zmian znalazło się m.in. zniesienie 500 tys. obowiązkowych spotkań w urzędach pracy rocznie oraz usunięcie 9 na 10 sankcji za naruszenia zasad. Co istotne, gminy nie muszą już prowadzić centrów pracy – mogą same decydować o sposobie organizacji wsparcia zatrudnienia.
Celem jest bardziej ludzki system, z mniejszą kontrolą i większą elastycznością. Jednak nie wszyscy są zadowoleni – związki zawodowe i eksperci ostrzegają, że może to być „historyczna porażka”. Krytycy obawiają się, że redukcja personelu i uproszczenie zasad doprowadzą do wzrostu kosztów społecznych i pozostawienia najbardziej potrzebujących osób samym sobie. Nawet 3 500 pracowników urzędów pracy może stracić posady – zdaniem wielu reforma stawia oszczędności ponad realnym wsparciem.
Propozycje prawne
🧸 Koniec z wiecznymi chemikaliami w zabawkach. UE zatwierdziła nowe przepisy zakazujące stosowania PFAS – tzw. „wiecznych chemikaliów” – oraz innych substancji zaburzających gospodarkę hormonalną w zabawkach. Prawo wprowadza także cyfrowe paszporty produktów i kody QR dla większej przejrzystości i lepszej kontroli granicznej. Duńscy urzędnicy i organizacje konsumenckie chwalą zmiany jako ważny krok w ochronie zdrowia dzieci. Przepisy wymagają jeszcze ostatecznego zatwierdzenia przez Parlament Europejski i Radę, ale spodziewane jest ich uchwalenie.
🏠 Wsparcie dla kupujących domy na terenach wiejskich. Rząd chce rozszerzyć i uczynić stałym program gwarancji hipotecznych dla domów na obszarach wiejskich. Inicjatywa „Lån på Landet” pokryje teraz większą część kredytu. Celem jest ułatwienie kupna i sprzedaży domów poza dużymi miastami, gdzie rynek nieruchomości zwolnił.
Scena polityczna
🚨 Stoimy w obliczu najpoważniejszego zagrożenia od czasów II wojny światowej – ostrzega nowy raport o bezpieczeństwie narodowym. Zaprezentowany przez ministra ds. zarządzania kryzysowego raport „Nationalt Sikkerhedsbillede 2025”, wskazuje 16 kluczowych zagrożeń – od sabotażu i wojny hybrydowej, po zakłócenia dostaw energii i zmiany klimatu. Rząd wzywa gminy i regiony do aktualizacji planów awaryjnych, a Dansk Industri określa raport jako „sygnał ostrzegawczy” dla biznesu. Przekaz jest jasny: trzeba zacząć planować już teraz, bo zagrożenia mają nie tylko charakter militarny, ale też cyfrowy, środowiskowy i infrastrukturalny.
🇺🇸 Amerykańscy żołnierze w Danii? Parlament rozpoczął debatę nad kontrowersyjnym porozumieniem obronnym z USA, które umożliwia stacjonowanie amerykańskich żołnierzy i sprzętu wojskowego na terenie Danii. Umowa została zawarta za prezydentury Bidena, ale obecnie podlega głosowaniu po powrocie Trumpa do władzy, co wzbudza niepokój społeczny. Prawie połowa obywateli sprzeciwia się porozumieniu. Umowa obejmuje dostęp do duńskich baz lotniczych. Rząd ją popiera, a otwarcie sprzeciwiają się jedynie Enhedslisten (Czerwono-Zielony Sojusz) i Alternativet (Zieloni).
🌍 Minister klimatu przetrwał wotum nieufności. Po trzygodzinnym przesłuchaniu opozycja w Komisji Klimatycznej wyraziła brak zaufania do ministra Larsa Aagaarda w związku z zatajeniem kluczowych informacji dotyczących opóźnień w rozbudowie sieci energetycznej. Pomimo przeprosin, opozycja twierdzi, że dalsza współpraca jest niemożliwa. Jednak dzięki poparciu trzech północnoatlantyckich posłów oraz niezależnego posła Jona Stephensena, rząd zachowuje większość, a Aagaard pozostaje na stanowisku.
