Jesień oficjalnie nadeszła, a wszyscy wiemy, co to oznacza… czas na loterię.
Która szkoła zostanie zamknięta jako następna? Jaka trasa autobusowa zostanie odwołana? Jaka usługa dla seniorów zostanie zlikwidowana? Sprawdź na stronie swojego urzędu gminy, jakie (prawdopodobnie nienajlepsze) wieści na ciebie czekają.
Podczas gdy władze informują o większych wpływach do skarbu państwa, niż zakładano, większość gmin osiąga mistrzostwo w tzw. ćwiczeniach z oszczędzania. Minęły czasy, gdy rozmowy o przyszłorocznym budżecie były okazją do realizacji kolejnych pomysłów; teraz budżet stał się koszmarem dla lokalnych polityków. Dlaczego? W skrócie, gminy potrzebują więcej pieniędzy, aby utrzymać usługi społeczne, do których jesteśmy przyzwyczajeni, niż są w stanie zebrać z podatków.
Tak, to nie dotyczy każdej gminy. Nie wszyscy zmagają się z trudnościami. Niektóre gminy rozważają obniżenie podatków i inwestowanie w różne nowe pomysły. Dlaczego? Mają więcej ludzi płacących podatek dochodowy.
Jak można się domyślać, bez odpowiedniego systemu redystrybucji dochodów mogą pojawić się duże nierówności między gminami. Niestety, obecny system nie działa właściwie, a poziom, jakość i zakres usług socjalnych znacząco różnią się w zależności od gminy.
Samorządy lokalne odpowiadają za większość usług socjalnych, takich jak opieka nad dziećmi, szkoły, opieka nad seniorami czy infrastruktura, i mają być głównie samofinansujące się z dochodów podatkowych. Dlatego mamy różne poziomy podatku dochodowego w zależności od miejsca zamieszkania. Biedniejsze gminy mają tendencję do wyższych podatków, podczas gdy bogatsze mogą pozwolić sobie na ich utrzymanie na niskim poziomie.
Nic więc dziwnego, że 50 z 98 burmistrzów niedawno wystosowało list otwarty do rządu, apelując o reformę systemu finansowania usług socjalnych. Bogatsze gminy powinny wspierać budżety tych mniej zamożnych, aby zagwarantować równość w dostępie do tych usług. Jeśli to niemożliwe, państwo powinno pokrywać brakujące środki. Pozostawienie małych, wiejskich gmin, w których przeważają osoby zależne, jak seniorzy czy dzieci, bez wsparcia, nieuchronnie doprowadzi je do bankructwa w dłuższej perspektywie.
P.S. Nie zapomnij, że masz lokalne i regionalne prawa polityczne (głosowanie, kandydowanie na urząd) w Danii. Jako obywatel europejski masz do nich dostęp od pierwszego dnia, a jako osoba niebędąca Europejczykiem – po czterech latach.